Als startend bedrijf zijn er veel dingen waar je rekening mee moet houden aan het begin van je avontuur. Kosten zoals inventaris, marketing, materialen en andere bedrijfsgerelateerde kosten zijn allemaal zaken om aan te denken. Daarnaast komen er ook nog vaste lasten bij zoals de huur van het pand en het loon van de werknemers. Een andere, ook niet geheel onbelangrijke, kostenpost is het salaris van de eigenaar. Als eigenaar van het bedrijf moet je ook voldoende winst uit de onderneming krijgen om het bedrijf te kunnen laten groeien.

Voor het betalen van al deze kosten heb je in principe twee opties, leningen aangaan of het eigen vermogen benutten. In dit artikel zullen we je uitleggen welke overwegingen belangrijk zijn binnen je keuze tussen deze twee opties. Verder wordt er antwoord gegevens op de vraag: ‘Wat is passiva?’, geven wij antwoord op de vraag: Wat is het verschil tussen activa en passiva?’ en worden er tips gegevens om een gezond financieel klimaat te creëren. 

Wat is Passiva en Activa: Samen Zorgen voor een Goede Balans 

Passiva is een ander woord voor alle middelen waarmee een bedrijf gefinancierd wordt. Alles wat een ondernemer geld kost, valt dus onder de passiva. Dit zijn bijvoorbeeld leningen, maar ook inkoop en salaris valt onder passiva. Ook het eigen vermogen wordt onder passiva gerekend. In het boekhoudkundige balans model worden deze kosten vaak aan de rechterkant opgeschreven.

Met eigen vermogen wordt in dit geval niet het spaargeld van de eigenaar van het bedrijf bedoelt, maar het bedrag dat zou overblijven wanneer alle bezittingen van een bedrijf verkocht worden én alle openstaande kosten betaald worden.

Het kunnen opstellen van een goede balans met alle passiva en alle activa is essentieel voor beginnende ondernemers. Online zijn meerdere tools te vinden die hierbij kunnen helpen. Veel grote bedrijven maar ook overheidsorganen publiceren hun balans online.

Het verschil met Activa?

Passiva is zoals hierboven beschreven vaak de rechterkant van de balans, waar alle posten staan die bijdragen aan het runnen van de onderneming. Activa daarentegen wordt aan de andere kant van de balans opgeschreven: dit zijn alle bezittingen van een bedrijf. Denk hierbij aan bezittingen als een pand, geld in kas, een computer of de waarde van de voorraad in het magazijn. Op de balans worden beide zaken tegen elkaar afgewogen. Het totaal aan beide kanten moet gelijk zijn!

wat is passiva en activa / balans verdeling
Een voorbeeld van een goede, beknopte, balans. Het totaal blijft aan beide kanten gelijk. Bron: Rompslomp

Wat Is Passiva Op De Balans?

Nu je weet wat passiva en activia is, is het goed om te kijken naar de volgende vraag: Wat is totaal passiva op de balans? Het totale passiva op de balans is alle (langlopende, kortlopende) schulden, het eigen vermogen, crediteuren en de rest van de posten aan de passiva-kant bij elkaar. Door alles bij elkaar op te tellen weet je wat het totale passiva is. 

Activa Passiva
Vaste Activa Eigen Vermogen
Vlottende Activa Vreemd Vermogen Lange Termijn
Liquide Middelen Vreemd Vermogen Korte Termijn

Wat is passiva? Belangrijkste onderdelen van passiva

In de volgende sectie worden de twee belangrijkste onderdelen van passiva besproken, het eigen vermogen en de schulden. Onder de schulden verstaan we zowel langlopende als kortlopende schulden.

Eigen vermogen

Wanneer een klein bedrijf met eigen vermogen wil werken kan dit meer ruimte bieden voor in de toekomst. Wel is het in sommige gevallen iets lastiger dan het werken met schulden. Het eigen vermogen is het bedrag dat jij en je investeerders over houden nadat het bedrijf al haar schulden van de activa heeft afgetrokken.
Doordat veel kleine bedrijven een enkele eigenaar hebben, is 100% van het eigen vermogen van de eigenaar. In dat geval staat het eigen vermogen van de eigenaar gelijk aan het overgebleven vermogen van het bedrijf. Het eigen vermogen van het bedrijf is te berekenen door alle rekeningen te betalen en je eigen loon te bepalen. Het overgebleven bedrag is het eigen vermogen.

Een andere manier om meer eigen vermogen te genereren is door op zoek te gaan naar investeerders/aandeelhouders. Als bedrijf betaal je de investeerders dividend in ruil voor hun aandeel in je bedrijf.

wat is passiva eigen vermogen

Investeerders vinden is een veiligere optie voor de ondernemer omdat het bedrag dat een investeerder in zijn bedrijf stopt niet terug betaald hoeft te worden. Het is dus een risico dat genomen wordt door de investeerder en mocht het bedrijf succesvol ondernemen in de toekomst, dan zien ze hun geld weer terug dankzij waardevermeerding.

Het eigen vermogen van het bedrijf hangt af van de hoeveelheid geld dat je terug moet geven aan de aandeelhouders (ook aan jezelf dus). Hoewel investeerders vinden een veiligere optie is, zitten er ook nadelen aan vast. Om hun investering te kunnen verantwoorden vragen investeerders vaak een grotere een groter percentage van de winst dan banken aan rente rekenen.

Zonder leningen aan een eigen bedrijf beginnen is zeker mogelijk, maar je zult er wel rekening mee moeten houden dat dit voor een langzamere ontwikkeling van jouw onderneming kan zorgen.

Waarom is eigen vermogen passiva?

Het eigen vermogen is samen met de schulden een belangrijk onderdeel van ‘passiva’. Het eigen vermogen valt onder passiva, dit komt doordat het bedrijf een ‘schuld’ heeft aan de eigenaren van het bedrijf.

Schulden

Wanneer je geen gebruik wilt maken van jouw eigen spaargeld bij het starten van een bedrijf, en ook niet op investeerders wilt inzetten kun je ervoor kiezen een lening af te sluiten bij de bank. Over een lening betaal je echter wel rente. Een zakelijke lening kun je bij elke grote bank in Nederland aangaan.

Het aangaan van een lening is een veilige optie waarbij je geen druk voelt van investeerders. Wel kan het onvoordeliger zijn door de maandelijkse vaste lasten die je erbij krijgt als beginnend bedrijf.

Helaas moet je, anders dan bij het gebruik van je eigen spaarcenten, een lening terug betalen met rente. Als je een lening aangaat om de groei van je bedrijf te financieren, dan heb je deze groei ook zeker nodig om je lening en de bijbehorende rente terug te betalen aan de bank.

Toch is een lening aangaan een vaker gekozen optie door de eigenaren van eigen bedrijven omdat het bijdraagt aan hun onafhankelijkheid en ze op deze manier geen partners nodig hebben. Investeerders kunnen zich nog wel eens zorgen maken over hoe er met hun geld wordt omgesprongen en hoe jij je bedrijf runt. Een bank heeft hier niks over te zeggen en is slechts een derde partij die jou een lening verstrekt.

Gewogen Gemiddelde Vermogenskostenvoet (Weighted Average Cost of Capital (WACC))

Deze term omschrijft het gebruik van zowel eigen vermogen als een lening om je eigen bedrijf te financieren. Bij deze financiële term wordt het gemiddelde kostenpercentage van het totale kapitaal berekend om zo in te zien of een bedrijf het verwachtte rendement kan behalen. Wanneer je bijvoorbeeld 50% eigen vermogen hebt met 14% kosten en 50% schulden met 8% kosten is de WACC 11%.

Tips voor het onderhouden van een gezond financieel klimaat

Als klein bedrijf is het van essentieel belang dat er een financieel gezond klimaat is. Wanneer je als ondernemer niet zorgvuldig omgaat met de financiën, kan dit zeer grote gevolgen hebben. De gevolgen kunnen zo groot zijn dat een bedrijf goed kan presteert maar door onzorgvuldig om te gaan met de financiën alsnog failliet gaat.

inkomen ondernemers na vijf jaar
Het inkomen van ondernemers die 5 jaar geleden met hun zaak begonnen zijn. Bron: CBS

Jouw onderneming zal absoluut niet de eerste zijn die de schulden niet meer kan terug betalen. Veel nieuwe bedrijven die in Nederland starten bestaan vijf jaar later niet meer. In sommige gevallen komt dit door een gebrek aan winstgevendheid en het onvermogen om schulden in te lossen. Mede daarom willen wij graag een paar tips geven, die kunnen helpen met het creëren en onderhouden van een gezond financieel klimaat.

Ga een lening aan of zoek een investeerder

Om een bedrijf op te zetten is (meestal) financiering nodig, maar ook bestaande kleine bedrijven hebben extra geld nodig om bijvoorbeeld uit te breiden of te kunnen concurreren met andere bedrijven in dezelfde sector.

Er zijn twee manieren om een tekort aan geld op te lossen, allereerst is het mogelijk om een investeerder te vinden. Via een investering is het mogelijk om flexibelere voorwaarde te krijgen dan bij een lening bij de bank. Het nadeel is dat je zal een deel van de zeggenschap over je bedrijf zal verliezen aan de investeerder. Dit hoeft in sommige gevallen helemaal niet negatief te zijn, maar dit is wel iets om goed over na te denken.

wat is passiva bank

Bij een lening bij de bank zal je rente moeten betalen op basis van het risico van de lening. De bank belang bij de winstgevendheid van je bedrijf: ze willen immers op den duur hun lening terug, met rente.. Bij een zakelijke lening is er op dit moment een rente van tussen de 4 – 8,85% (dit is een gemiddelde).

Ga zorgvuldig om met het aannemen van personeel

Wanneer je als kleine onderneming aan het uitbreiden bent of aan het overwegen bent om (meer) personeel aan te nemen, dan is heel belangrijk om goed stil te staan bij de consequenties. Het aannemen van personeel is duur en brengt risico’s met zich mee. Uiteraard is dit niet een reden om dit niet te doen, maar het is goed om over de volgende zaken na te denken voordat je nieuw personeel aanneemt.

Bereken hoeveel je kan investeren in je nieuwe werknemers, voor loon en andere voordelen. Vraag jezelf af of je het kan veroorloven om de komende jaren het personeel te te betalen (en jezelf genoeg loon kan blijven uitbetalen). Ook is het slim om na te denken of je het personeel kan vasthouden boven de marktprijs, mocht hij of zij anders vertrekken.

Een goede optie voor in Nederland gevestigde bedrijven is het aannemen van mensen op oproepbasis. Met name jongeren genieten van de voordelen die een dergelijk contract te bieden heeft.

Vraag hulp aan een accountant

Wanneer je een klein bedrijf hebt, dan zal je vrijwel altijd een accountant nodig hebben. Bij een accountant kan je terecht voor belangrijke vragen over je financiën. Je wilt een eerlijke accountant die eventuele problemen aankaart en in staat is om ze te verhelpen.

Belangrijke cijfers die je als ondernemer in de gaten moet houden

Als ondernemer moet je rekening houden met onwijs veel dingen, het is belangrijk om hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden. Ook op financieel gebied is dit zo. Hoewel de belangrijkste cijfers om in de gaten te houden kunnen verschillen per bedrijf, zijn er toch twee overkoepelende kostenposten die voor iedere onderneming van groot belang zijn.

Dit zijn de kosten van goederen en arbeid. De ervaring leert dat deze twee cijfers het meeste invloed hebben op de winst van de onderneming. De uitgaven voor deze kostenposten moeten daardoor goed in de gaten worden gehouden. Zorg ervoor dat je dit heel nauwkeurig doet.

Bij een lening is het van groot belang dat u zeker weet dat je deze kan terugbetalen. De hoogte van de rente op een zakelijk lening is gemiddeld tussen de 4 – 8,85%, het is dus van belang dat je geld verdient met het geld dat je leent, zodat je de rente kan terugbetalen.

Verbeteren van de financiële kennis

Het is van groot belang voor iedere ondernemer om de financiële kennis te verbeteren. Een idee van een ondernemer kan nog zo geniaal zijn, maar wanneer een onderneming financieel wankelt, is het heel lastig om een lange periode te blijven bestaan. Veel lezen over financiën en economie, je kennis constant bijspijkeren en meegaan met de nieuwste (digitale) ontwikkelingen kunnen helpen voor een betere financiële bodem te zorgen.

Ook blijkt uit onderzoek van de Erasmus universiteit dat de meeste succesvolle nieuwe bedrijven hulp kregen van een ervaren ondernemer. Het gebruik van een dergelijke mentor kan voor meer kennis en economische groei zorgen.

Het gebruik van een mentor wordt vooral toegepast in de zakelijke dienstverlening, maar goede mensen voor deze rol met kennis van zaken zijn in elke branche te vinden.

mentorschap
Mentorschap in verschillende branches. Bron: Erasmus centrum voor Ondernemerschap

Met deze kennis kan je gemakkelijker financieel stabiel blijven en hierdoor zal het ondernemen alleen maar makkelijker worden.

Boekhouden voor Beginnenende Bedrijven: Conclusie

Alle opties om kapitaal te genereren voor je eigen bedrijf kennen voor- en nadelen. Vaak prefereren bedrijfseigenaren de optie om een lening aan te gaan bij een bank. Bij een commerciële lening is het bedrijf onafhankelijker en het aangaan van een lening is een makkelijkere taak dan het zoeken naar investeerders, bij de lening moet er echter wel meer terug betaald worden.

Wij hopen met de gegevens tips en informatie over passiva, eigen vermogen en schulden geholpen te hebben. Het hebben van een kleine onderneming kan voor veel investeerders stressvol zijn en de financiën op orde hebben is een grote last. Onze ervaring leert dat het hebben van een duidelijke structuur in de boekhouding de stress enorm kan verminderen. Daarom adviseren wij iedere ondernemer om kritisch te kijken naar de eigen financiën en de nodige veranderingen door te voeren.

Veelgestelde vragen over Passiva, Eigen Vermogen en Schulden

Wat is passiva?

Wat is het verschil tussen activa en passiva?

Wat is overlopende passiva?

Wat is vlottende passiva?